Seçkin Üye
DarkGray şuanda Offline
Üyelik tarihi: Jun 2008
Mesajlar: 737
Rep Gücü: 8268812
|
Kahkaha Hüzünle Karışık: Sadri Alışık
Kendi Ağzından Sadri Alışık
Sadri Alışık, hatıralarıyla yaşayan adamdır. Geçmişine bağlıdır, dostlarına düşkündür. “Eski şarap, eski dost” diyen bir felsefe benimsemiştir. Sakindir, samimidir. Kendinde herkese benzemeyen bir taraf vardır, o da bilir bunu. Düşkünlere yardım etmeyi sever; anlayışlı ve müşfiktir. Cemiyet kanunlarını hiçe sayar ve bildiği gibi yaşamak ister. Kimseden bir şey beklemez, kimseden ricada bulunmak istemez. Dünyaya sanatkâr gözüyle bakar. Kimsenin göremediği şeyi hisseder. Rahattır; kendinden emindir. Zaman zaman ölümü özler. İki dünyanın mukayesesini yaptığı çok olur. Ancak, hayata da sıkı sıkıya bağlıdır.
İçi tezdir Sadri Alışık’ın. Beklemeyi, bekletmeyi sevmez, randevularına dikkat eder. Sabırsızdır, her şey çabucak olsun ister. Fakat icabında; herkesi şaşırtacak kadar tevekkülle bekler. Kaderine boyun eğmeyi bilir. Hakikatleri sever. Riyadan, yalandan nefret eder. Her şey yüzüne karşı söylensin ister. Hadiseler karşısında metin ve mukavimdir. En üzgün anında tebessüm etmeyi becerir. Alışkanlıklarına bağlıdır. Bülbül misali, altın kafese koysanız vatanını arar. Yalnız kalmaktan korkar. Kendini dost meclislerinde rahat hisseder.
Eli açıktır, parayı yerinde ve çekinmeden harcar. Yardım etmeyi sever; yakınlarına her türlü fedakârlıktan çekinmez. Sevgiye de kalbinde büyük yer vardır. Tabiatı, hayvanları, çocukları, kısaca hayatı sever Sadri Alışık.
Hayatı
Yeşilçam'ın en eski ve tutarlı karakter oyuncularından biridir Sadri Alışık. Yıllar süren hayat savaşı sırasında, övülerek göklere çıkartılmış, en yakın bildiği dostları tarafından terkedilmiş, mutluluğun sevincini, aldanmanın üzüntüsünü yaşamıştır. Hassas ve içe dönük olan yapısı nedeniyle zaman zaman çok incinmiştir ama her şeye rağmen, oyunculuğunu, kişiliğini herkese kabul ettirmiş ve Türk Halkı tarafından çok sevilmiştir. 5 Nisan 1925 yılında Paşabahçe'de, bahçesinde meyve ağaçları bulunan üç katlı ahşap bir evde dünyaya geldi Mehmet Sadrettin Alışık...
Tüm aile büyüklerinin ve kardeşi Nevin'in onu Sadri diye çağırmaları nedeniyle, hayatının geri kalan kısmını da hep Sadri Alışık olarak geçirdi... Zeki ve bir o kadar da yaramaz bir çocuk olan Sadri Alışık otoriter bir baba ve gene otoriter bir anne ile büyüdü... İçindeki, oyuna hasret duygusunun ileride oyuncu olmasına neden olacağını ne o dönemlerin küçük Sadri'si ne de ailesi bilemezlerdi elbet.
Namaza duran aile büyüklerini, secdeye varamasınlar diye bellerindeki kuşaktan kapının koluna bağladığını, bahçedeki civcivleri oltayla balkondan yukarı çektiğini, kedilerin ayaklarının altına yapıştırdığı ceviz kabuklarını ve yaptığı tüm bu yaramazlıkları ileride gülerek anımsayacaktır Sadri Alışık...
Çocukluk yıllarında Naşit Özcan Tiyatrosu'nu seyrettikten sonra başlayan tiyatro aşkı, okul piyeslerinde, Cağaloğlu Halk Evi'nde ve şimdiki adı Sadri Alışık Tiyatrosu olan Küçük Sahne'de devam etmiştir. Annesi Saffet Hanım ve Babası Rafet Kaptan'ın oyuncu olmasına karşı olmalarına rağmen, içindeki bu oyunculuk aşkının sönmesine hiç izin vermemiştir... Ailesi de işin ciddiyetini anlamış ve oğullarına destek olmaya başlamışlardır... Baba Rafet Kaptan'ın “Sana bir nasihatım, aynı zamanda da vasiyetim olsun. Artık yeni bir hayata atılıyorsun. Bundan sonraki yaşamında, işini elinle değil, canınla yap!'” sözünü hayatının geri kalanında hiç ama hiç aklından çıkartmamış ve bunu oyunculuk yaşamında hep amaç edinmiştir...
İlk filmi Günahsızlar'ı 1946 yılında çeviren Sadri Alışık şöhret basamaklarını hızla çıkmaya başlamış ve canı kadar sevdiği tiyatrodan Yeşilçam'a adımını atmıştır... 1959 yılında çevrilen Yalnızlar Rıhtımı adlı filmde 38 yıllık hayat arkadaşı Çolpan İlhan'a aşık olmuş ve aynı sene evlenmişlerdir... Küçük Sahne'deki tiyatro yıllarında çok yakın arkadaşı olan Çolpan İlhan hayatının en büyük aşkı olmuştur... Bu mutlu yuvaya çok zaman geçmeden bir kişi daha eklenir ve Alışık ailesinin oğulları Kerem Alışık dünyaya gelir...
Kerem Alışık ile ilişkisi çok farklı olmuştur baba Sadri Alışık'ın... Kendi deyimiyle ondan kaynaklanan bir hatadır bu... Kendi babasının yaptığı gibi, o da oğlu Kerem'i hep uyurken sevmiştir... Evliliğin ve çocuğun verdiği sorumlulukla işine dört elle sarılmıştır ve ardı arkası kesilmeyen filmler çevirmiştir Sadri Alışık...
Nejat Saydam idaresinde çevrilen ve başrollerini Ayhan Işık ve Belgin Doruk ile paylaştığı Küçük Hanımefendi serisi ile seyircinin dikkatini çekmiş ve sevgisini kazanmıştır... Ancak hiç şüphesiz ''Turist Ömer'' tiplemesi Sadri Alışık'ın oyunculuk kariyerinin en önemli adımı olmuş ve sanat yaşamında yepyeni kapılar açmıştır... Turist Ömer karakterinin doğuşu Sadri Alışık'ın asker arkadaşı Ahmet Güzelce'nin verdiği eğri selamdan esinlenerek yaratılmış ve rejisör Hulki Saner tarafından da ortaya çıkartılmıştır... 1951 yılında başlayan ve Ayhan Işık'ın vefatına kadar devam eden Sadri-Ayhan dostluğu beraber çevrilen filmlerle de pekişir...
Ayhan Işık'ın başrolünü oynadığı Helal Olsun Ali Abi filmi Turist Ömer serisinin başlangıcıdır... Bu filmde Ayhan Işık'ın Turist Ömer adlı bir arkadaşı vardır ve bu rol Sadri Alışık'a ısmarlama elbise gibi uymuştur. Ona gezmeyi çok sevdiği için arkadaşları Turist adını takmışlardır... ''Turist'' traş olmaz, gri pantolon, ekose gömlek, delik fötr şapka ve ökçesi basık pabuç giyen bir adamdır... Espri yapar, karşısına çıkanları, sözle, nükteyle ''harcar''... Ama ''Turist'' iyilik sever, yaşadığı andan ilerisini düşünmez, çalışmaz, işsizdir, içkiye düşkündür fakat kadın problemi yoktur. Karnı acıkınca doyurmak aklına gelir. Beceriksizdir, bu yüzden de sevimli ve cana yakındır... Helal Olsun Ali Abi filmini seyreden seyirciler sinemadan çıkarken ''Helal Olsun Sadri'ye bu filmde Ayhan'ı yedi, toz etti'' yorumunu bile getirmişlerdir... Böylece Ayhan Işık'ın fiyatı o günün parası ile 60. 000'den aşağı düşerken Sadri Alışık'ın fiyatı 5. 000'den 10. 000'e çıkmıştır... Hulki Saner bu filmden sonra Ayşecik Çıtı Pıtı Kız ve Ayşecik Cimcime Hanım filmlerine de aynı tipi koymuştur... Dolayısıyla Erman-Saner firmasının en fazla iş yapan filmleri de 1963'te '' Sadri'li Filmler'' olmuş, 1964'te Turist Ömer adlı film ortaya çıkmıştır. Bu film Sadri Alışık'a yeni ufuklar açmıştır...
Turist Ömer'den sonra en çok konuşulan ve seyircinin en çok sevdiği karakterlerden biri de ''Ofsayt Osman''olmuştur. Osman Seden'in rejisörlüğünü yaptığı Şaka ile Karışık filminde ortaya çıkan bu tip çok tutulmuş ve Sadri Alışık'ın en çok iş yapan filmlerinden biri de Şaka ile Karışık olmuştur... ''Ofsayt Osman'' hayatta hiç gol atamamış, hep ofsayt pozisyonunda kalmış bir adamdır... Beceriksiz fakat çok ama çok iyi kalplidir. Çizgili beyaz gömlek, kahverengi yelek, kışın da ceket giyer. ''Turist Ömer''den farkı, birçok şey yapmak ister ama kaderi ve talihi bırakmaz. Şansı yoktur. Nihayet son serüveninde bir gol atar, yani bir kızın hayatını kurtarır ve mutlu olur. ''Ofsayt Osman'' tipi yerli film seyircisinin çok sevdiği fakir adam tipidir. Fakir, haksever, fedakâr ve sevmesini bilen adam... Sadece bunlar yüzünden değil Sadri Alışık'ın oyunculuk yönünden sergilediği başarı dolayısıyla da halkın hafızasına yerleşmiştir... Filmlerin ardı arkası kesilmez. Sadri Alışık herkesin çok sevdiği bir star olmuştur...
1966 yılında çevrilen ve Atıf Yılmaz'ın yönettiği Ah Güzel İstanbul filmi de Sadri Alışık'ın en önemli filmlerinden biridir. İçki yüzünden herşeyini yitirmiş eski bir İstanbul efendisi ile artist olmak için evini, köydeki sevgilisini terk edip fuhuşa sürüklenen Ayşe'nin hikayesini anlatan bu film SANREMO ''Bodrig Hera'' GÜLDÜRÜ FİLMLERİ ŞENLİĞİNDE, GÜMÜŞ AĞAÇ PLAKASI ÖZEL ÖDÜLÜ'nü almıştır...
Jön ve kötü adam tiplemelerinden sonra komedi ve dram filmlerinde oynayan Sadri Alışık dört dörtlük bir sanatçı olmuştur...
Avare filminden sonra sesinin güzelliği keşfedilen sanatçı, 45'lik plaklar doldurmuştur, seyircinin ısrarı ve gazino patronları tarafından Sadri Alışık şov dünyasına da adım atmıştır... Turist Ömer tipini sahnede de şarkı söyleyerek ve espri yaparak devam ettirmiş ve halkın ilgi odağı olmuştur... Bunun yanı sıra ağırlıklı olarak İstanbul için yazdığı şiirlerinin toplandığı bir kitabı da vardır... Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nde de okuyan Sadri Alışık çok güzel yağlı boya ve kara kalem tablolara da imza atmıştır...
Ayhan Işık ile olan dostluğu, aile yaşantısı ve kişiliği ile her zaman Türk Halkına örnek olmuş gerçek bir sanatçıdır Sadri Alışık... Sanat yaşamı boyunca aile yaşantısından ve karakterinden asla taviz vermemiş bir çınardır...
Türk Sineması'nda bir ekol, bir fenomendir...
Hayattaki en sevdiği dostlarından biri olan içki, bir gün ona ihanet edecek ve ölüm döşeğine getirecektir... O dönemin Cumhurbaşkanı olan merhum Turgut Özal'ın yardımıyla Amerika'ya giden ve ''Mucize Eller'' lakaplı Münci Kalayoğlu tarafından ameliyat edilen altmış beş yaşındaki Sadri Alışık Chicagolu otuz yaşındaki bir gencin karaciğerini taşır... 1994 yılında son filmi olan Yavuz Özkan'ın yönettiği Yengeç Sepeti filminde oynar ve Altın Portakal En İyi Erkek Oyuncu ödülünü alır...
1995 yılının 18 Mart'ında yetmiş yaşında iken, ailesine, sevenlerine, canı kadar sevdiği İstanbul'una ve sinemasına veda eder.
Bu sunumun içeriği Sadri Alışık Kültür Merkezi web sayfasından derlenmiştir.
Konu DarkGray tarafından (10-15-2009 Saat 09:39 PM ) değiştirilmiştir..
|